کشور غنا به واسطه تاریخ غنی آن، دارای آثار و مراکز تاریخی فراوانی است که به بخش مهمی از میراث فرهنگی آن تبدیل شده است. اهمیت این میراث و ضرورت حفظ آن سبب شده که یکی از وظایف فرهنگی مهم دولت غنا، اهتمام ویژه به حفظ میراث فرهنگی کشور باشد.

  دولت غنا حفظ میراث فرهنگی و هنر معماری این کشور را لازمه حفظ پیوند بین نسل‌های گذشته و نسل فعلی می داند. در واقع، میراث فرهنگی هر کشوری، شواهد فیزیکی از زندگی و فرهنگ نسل‌های گذشته در آن کشور است که برای نسل فعلی و نسل های آینده دارای اهمیت است.

در این راستا، "هیئت موزه ها و بناهای تاریخی غنا[1]" که مسئول حفظ میراث فرهنگی این کشور است، علاوه بر تلاش برای حفظ و مراقبت از میراث فرهنگی غنا، توانسته است برخی از آثار تاریخی این کشور را به عنوان میراث جهانی در یونسکو به ثبت برساند. غنا در سال 1972 عضویت در کنوانسیون یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی خود را پذیرفت. این کشور هم اکنون دارای دو مورد ثبت شده در یونسکو به عنوان میراث جهانی می باشد که  عبارتند از: "قلعه‌ها و دژهای ساحلی[2]" ثبت شده در سال 1979 و  "ساختمان‌های سنتی آشانته[3]" ثبت شده در سال 1980.

البته مکان‌هایی مانند پارک ملی کاکوم، پارک ملی مول، کلیسای جامع کاتولیک نارونگو، سکونتگاه نزوله‌زو، شهرک های تنگزوگ – تالنسی و مسیرهای زیارتی تجاری شمال غربی غنا نیز در فهرست پیشنهادی میراث جهانی یونسکو قرار دارند.

میراث فرهنگی و تاریخی غنا در صحنه جهانی، به طور قابل توجهی با نبردهای تاریخی و شکست و پیروزی در امتداد مناطق ساحلی آن گره خورده است.  وجود  قلعه ها و سایر بناهای تاریخی در امتداد ساحل، نشان دهنده نوع مواجهه غنا با دنیای خارج به ویژه اروپایی ها هست. در واقع، قلعه هایی که بین سال های 1482 و 1786 میلادی در غنا ساخته شده اند در مسافتی حدود 500 کیلومتری در امتداد ساحل از "کتا"[4] در منطقه "ولتا"[5] تا "بی ین"[6] در منطقه غربی غنا قرار دارند که نشان دهنده تعامل غنا با دنیای بیرون از آفریقا است. سلسله قلعه های تاریخی ساحلی، توسط کشورهای اروپایی (پرتغال، اسپانیا، دانمارک، سوئد، هلند، آلمان و بریتانیا) برای تجارت طلا و سپس تجارت برده به قاره آمریکا، ساخته شدند. به این خاطر مشخص است که قلعه های ساحلی کشور غنا نه تنها بخشی از تاریخ این کشور است بلکه با تاریخ کشورهای غربی و حتی آمریکا به خاطر برده داری گره خورده است.

دولت غنا برای حفظ میراث فرهنگی خود دارای نهادهای دیگری مانند  "کمیته ملی شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها”[7] تاسیس شده در سال 1968، "صندوق حفاظت از میراث غنا"[8]   و نیز نهادهای غیردولتی است که عمدتا در زمینه توسعه گردشگری و حفاظت از میراث فرهنگی، فعال هستند.

در غنا پروژه‌های متعددی برای حفظ میراث فرهنگی در حال اجرا است که خود  شامل تلاش‌های دولتی و غیر دولتی برای حفاظت و مدیریت میراث معماری و فرهنگی این کشور می‌باشد. برای مثال، طرح‌هایی برای ایجاد موزه‌های منطقه‌ای در سراسر کشور وجود دارد؛  در این راستا،  دو موزه منطقه‌ای در بولگاتانگا و هو به بهره‌برداری رسیده است. همچنین، طرح‌هایی برای طراحی و توسعه مراکز فرهنگی در شهرهایی مانند تمّا[9] وجود دارد که به حفظ فرهنگ محلی کمک می‌کند. پروژه‌هایی از این دست نشان‌دهنده تلاش‌های مستمر برای حفظ میراث فرهنگی غنا می باشد که توسط دولت و سازمان های غیردولتی پیگیری می شود.

البته تلاش برای حفظ میراث فرهنگی در غنا بدون چالش و مشکل نبوده است. تخریب مداوم بناهای تاریخی برای توسعه زیرساخت‌ها و ساخت‌وسازهای غیررسمی، مدیریت ضعیف منابع انسانی مسئول حفظ  و نگهداری میراث فرهنگی، ناکافی بودن حمایت دولتی و عدم هماهنگی سیاست‌های توسعه شهری با سیاست های حفظ میراث فرهنگی و ... از جمله چالش‌های مهمی هستند که غنا با آن مواجه است.  در این راستا، فعالان فرهنگی غنا هشدار داده اند که تخریب‌ میراث فرهنگی این کشور منجر به کاهش آگاهی جامعه غنا درباره اهمیت میراث فرهنگی  این کشور می شود. آنها خواهان ضرورت مطالعه و تحقیق بیشتر در باره میراث فرهنگی غنا به منظور مراقبت بهتر و موثرتر از آن و نیز تلاش برای ارتقای مدیریت میراث فرهنگی و معماری در غنا به منظور جلوگیری از  تخریب بیشتر بناهای تاریخی شده اند.

منابع:

https://ppl-ai-file-upload.s3.amazonaws.com/web/direct files/27666831/672b4e7d-1f0e-4ab0-86ea6e624152bb13/The_State_of_Architectural_Heritage_Preservation_i.pdf

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/23311983.2020.1812183#d1e273